Tot vijftig jaren geleden kende zowat elk dorp in West-Vlaanderen zijn hanenkraaizettingen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was dit volksvermaak een van de uitzonderingen waartegen de bezetter geen bezwaar had. Analoog met het vinkenzetten worden de hanen bij zo’n hanenzetting in bakken op een rij naast elkaar geplaatst langs een rustige weg, en de winnaar is de haan die het meest heeft gekraaid na één uur speelduur. Hierbij een oproep aan alle heemkringen om rond dit volkskundig onderwerp, dat met uitsterven is bedreigd, nog een interessante bijdrage te maken. Ongetwijfeld telt uw gemeente nog vroegere hanenkraailiefhebbers.
Het volksgebruik gaat hier minstens terug tot eind de 19e eeuw. Zo ontdekten we in cafébestanden in Pittem dat op 1 mei 1892 zo’n hanenkraaizetting plaats had bij Richard Beernaert in “’t Hoefijzer” (aan de wijk De Krieke, Meulebeeksestraat). Er was 5 fr. te winnen, de inleg bedroeg 25 centiemen. Er bestaan heel weinig geschreven documenten over dit volksgebruik.
Wel is op basis van de hanenkrantjes met aankondigingen en uitslagen van zettingen een voorlopige inventaris gemaakt met zowat 900 herbergen waar de volkssport werd beoefend. Er bestaat ook een digitaal archief met allerlei historische informatie over de krieleniers (liefhebbers die met hun krielhaantjes naar de kraaiwedstrijden gaan). In het stadsarchief van Waregem kunt u nog kennismaken met de liefhebberij via veel oude hanenkrantjes en de schenking van Bernard Delange. Ook http://blog.seniorennet.be/krieleniers/ biedt al enige historische informatie en er verschenen al bijdragen in Leiesprokkels Wielsbeke, in een jaarboek van Hultheim Kruishoutem en bij Volkskunde West-Vlaanderen. Op ikwashier.live (zie verder) biedt Lodewijk Deleu met een tiental youtube-video’s een inkijk in dit erfgoed. Verdere info op https://immaterieelerfgoed.be/nl/erfgoederen/hanenzetten-in-vlaanderen,
|
.png)
